Το προικοσύμφωνο, το οποίο θα παρουσιάσω εδώ προέρχεται, από το αρχείο το οποίο παραχώρησε ο έγκριτος δικηγόρος του Βόλου και ιστορικός Απόστολος Παπαθανασίου, από τον οικισμό Άγιο Λαυρέντιο. Πρόκειται για ένα έγγραφο σε μονόφυλλο χαρτί, με πολλές ανορθογραφίες (ύδορ, θηγατέραν, κοινονίαν, πολητεκνίαν, ευζοΐαν, ελεόδενδρα), γεγονός το οποίο δηλώνει ότι ο συντάκτης του ήταν ολιγογράμματος. Σ’αυτό καταγράφηκαν τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία πρόσφεραν και οι δύο γονείς της νύφης στον γαμπρό τους (δίδομεν χάριν πρικός εἰς αὐτούς).
Στο πρώτο μέρος του προικοσυμφώνου, στο προοίμιο, γίνεται επίκληση της Αγίας Τριάδας και αναφορά στον γάμο της Κανά, στον οποίο ο Χριστός «εὐθύς εὐλόγησε το ὕδορ». Στο δεύτερο μέρος αναφέρεται το όνομα του πατέρα της νύφης Κωνσταντίνου Λάμπη του Γεώργη, της κόρης του Αικατερίνης και του γαμπρού του Απόστολου Παπαμήτρου. Ο γαμπρός συμφώνησε με τον πεθερό του γι’ αυτόν το γάμο χωρίς, βεβαίως, την συγκατάθεση της κόρης του.
Στη συνέχεια, οι γονείς της νύφης, αφού της δώσουν τις ευχές τους για «ὑἡγίαν, εὐζοΐαν, πολητεκνία», απαριθμούν τα όσα δίνουν στο νέο ζευγάρι «χάριν προικός»: το περιβόλι με τα ελαιόδενδρα στον Άγιο Ανδρέα, το αμπέλι στην Πηγλή με τα ελαιόδεντρά του, στην περιοχή Πράκη, στα όρια με την κτηματική περιοχή των Λεχωνίων, το περιβόλι με τα ελαιόδενδρα στη Μαγκολού και το μισό παλιό σπίτι, το οποίο είχε αγοράσει από τον Νικόλα Χατζή και βρισκόταν στην περιοχή Κοτόρνα.
Στο τρίτο και τελευταίο μέρος του προικοσυμφώνου οι γονείς της νύφης υπόσχονται να της δώσουν επιπλέον 5.000 γρόσια, μετρητά, και τα απαραίτητα προικοδοτήματα «κατά τήν συνήθιαν τοῦ τόπου», δηλαδή ενδύματα, ένα σεντούκι και τα απαραίτητα οικιακά σκεύη (χαλκώματα: κατσαρόλες, ταψιά κ.ά.). Κλείνοντας το προικοσύμφωνο, επικαλούνται την βοήθεια του Θεού, της Παναγίας και των αγίων Κωνσταντίνου, Ελένης, Προκοπίου και Αποστόλου του νέου (ο οποίος κατάγεται από το χωριό τους), για να προκόψει στη ζωή του το νέο ανδρόγυνο. Η επίκληση του μεγαλομάρτυρα Προκοπίου, ειδικά, παραπέμπει στην προκοπή των νεονύμφων.
Το έγγραφο υπέγραψαν ο Ν. Ιω. Στάλος, εκ μέρους των αγράμματων γονέων της νύφης, ο πατέρας του γαμπρού Απόστολος Παπαμήτρου και οι μάρτυρες: Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, Ζήσης Κ. Κλητσιόπουλος, εκ μέρους του Δημητρίου Ιω. Λάμπη (προφανώς θείος της νύφης), και ο Αντώνης Αποστόλου Παπαμήτρου. Μολονότι δεν αναφέρεται ο τόπος σύνταξης του προικοσυμφώνου, πιστεύουμε ότι συντάχθηκε στον Άγιο Λαυρέντιο.
Ακολούθως εκδίδω το προικοσύμφωνο με την ορθογραφία του, κεφαλαιογραφώντας όμως το αρχικό γράμμα των κύριων ονομάτων, εκτός από τα ονόματα των υπογραφών:
Εἰς δόξαν πατρός, υἱοῦ καί ἁγίου πνεύματος τῆς τρισιποστάτου καί ἀδιαιρέτου θεότητος Ἀμήν.
ὅταν ὁ κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἦλθεν εἰς τόν ἐν Γκανά τῆς Γαλιλέας γάμον εὐθῆς εὐλόγησε τό ὕδορ εἰς οἷνον ὅτι τίμιος ὁ γάμος καί ἡ συζηγία τιμία καί ἡ εξ’ αὐτοῦ ἀκολουθοῦσα παιδοποιοῖα, καί ἐδόθη εἰς ἄπασαν τήν ἐκκλησίαν ἀκολήτος, ὅθεν καί ἐγώ ὁ Κωνσταντίνος τοῦ Γεώργη Λάμπη ἔχοντας γνησίαν θηγατέραν ὀνόματη Ἐκατερίνη, ἐλθούσα εἰς γάμου κοινονοίαν, ἐσυμφώνησα μέ τόν Δημήτριον τοῦ Ἀποστόλου Παπαμήτρου, διά νά τόν δώσω τή θηγαδρί μου Ἐκατερίνη εἰς νομιμόν του πρότον γάμον καί ἡ δίο, ἐν πρότοις εὐχόμεθα κύριον τόν θεόν τοῦ δούνε αὐτοῖς ὑἡγίαν, εὐζοΐαν, πολητεκνίαν μετά πάντον τόν ἐν γκόσμο[[ἁγα]] ἀγαθῶν, δίδομεν χάριν πρικός εἰς αὐτούς δίδομεν τό περιβόλεον με ἐλεόδενδρα Ἀγη Ἀνδρηά καθώς διαλαμβάνουν τά τέσαρα συνορά του, ἔτι τόν δίδομεν τό αμπέλη εἰς Πηγλή καί με τα ἐλεόδενδρα, καθός διαλαμβάνουν τα τέσαρα σινορά του εἱς το Πράκη λεχονήτικο,2 ἀκόμα δίδομεν κ(αί) τό περιβόλεον με ἐλεόδενδρα εἰς Μαγκολοῦ με τα τέσαρα σινορά του. ἀκόμα δίδομεν καί τό ὀσποίτιον τό μισόν τό παλεόν κατά τῆς Κοτόρνας τοῦ Νικολού Χαντζή. δίδομεν καί μετριτά γρόσια χιλιάδες πέντη. νούμερον: 5000. δίδομεν καί προικοδοτήματα κατά τήν συνήθιαν τοῦ τόπου μας ὅσα πέρνη εἰς ἐνδιμασίαν της ἡ θυγατέρα μας Ἐκατερίνη, σεντοῦκη, καί χαλκοματηκά, ὅλα αὐτά τά ἐδόσαμεν μέ τήν εὐχή μας, καί ὁ ἅγιος Θεός δός αὐτούς τό πᾶν ἀγαθῶν καί σωτἡριον διά πρεσβιόν τῆς Παναγίας ἀχρἁντου τῶν ἁγίων θεοστέπτον καί ἱσαποστόλον Κωνσταντίνου καί Ἐλένης, καί τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτιρος Προκοπίου, καί τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Ἀποστόλου τοῦ νέου καί πάντων τῶν ἀγίον ἀμήν.
1875 Ιουλίου 15
» κ. λαμπη ομοὔ με τη γηνεκά μου βεβεω τα ανοθε οσ αγράματη ωντης μασ ηπογρασην: Ν:κ. Στἄλου ὄστης και μαρτἠρό
» Κωνσταντηνός ἄντωνόπουλος μαρτηρῶ
» ἀποστόλης παπ(α)μήτρου μάρτηρώ
» Δημήτριος Ιω(άννου) λάμπη και όντας ἀγράματος μέ ὑπέγραψεν ὁ Ζήσης Κ. Κλητσιοτόπουλος ὅστις καί μαρτιρῶ.
» Ἀντόνις Ἀποστολοῦ παπαμίτροῦ μάρτιρό.
* Λεχωνίτικο· των Λεχωνίων. Ο οικισμός αυτός έχει κοινά όρια με τον Άγ. Λαυρέντιο.
Ευαγγελία Γιάνγκαλη Καραουλάνη
Πηγή: Θεσσαλικό Ημερολόγιο, Τόμος 53 του 2008
